GALATA KÖPRÜSÜ

 Üzerinden ilk geçtiğim Galata Köprüsü sallanıyordu. Dubaların üstünde kuvvetli dalgayı da ağır taşıtların geçişini de hissedebiliyordum. Üniversite boyunca hergün iki kez üzerinden geçtim. Bana viran ama sempatik gelirdi. Aslında üniversitenin ilk yılında bir süre bakımda olduğundan tek şerit işliyordu, Eminönü'ne gidenler Unkapanı Köprüsü'nü kullanıyordu. Trafik çilesi henüz toplu taşımayı bünyeme alıştırmaya çalışan ben acemiye feleğini şaşırtmıştı. İlk yıl ciddi ciddi öğrenci yurdunu düşünmüştüm Fu !
Sonra, galiba 1991'de yandı benim beşik köprüm(Baktım 1992 imiş).  İnşaat şirketi STFA' nın koca levhasını çoook uzun süre gördüm. Yeni köprüyü sabırsızlıkla bekledim. Sonunda bitti. Nedense hayal kırıklığına uğradım. Çok özellikli- ne bileyim karakterli mi desem - gelmedi bana. Neyse ne, yenisine de alıştım artık . Üzerinden geçerken önce Eminönü'ne sonra Sarayburnu'na,en son Haliç'e doğru bakarım.

    KÖPRÜ  TARİHİ                                                                         1-Osmanlı'ya kadar Haliç üzerinde sağlam bir köprü yapılamamış
* 2- Fatih varilleri birleştirip üzerlerine tahta döşetmiş, 5 insan genişliğinde sal-köprü yaptırmış. Pek dayanmamış.
 3- II. Beyazıd yaptırmak istemiş ... Olmamış.
 4- II.Mahmud 1836'da birbirine bağlı sallardan bir köprü yaptırmış.  Epey genişmiş.  Ama şimdiki Atatürk Köprüsü yerindeymiş.  Geçiş parası alınmadığı için halk köprüye "Hayratiye" diyormuş.Sonra "Mahnudiye"demişler! (Ücret?!)
*5-1845'te Karaköy-Eminönü arasında ahşap bir köprü yapılmış.
"Cisr-i Cedid"  yani Yeni Köprü ! Ücretliymiş.
6- 1862'de bir Yahudi vatandaş Ayvansaray-Piripaşa arasında tahta kazıklar üzerinde bir köprü yaptırmış. Geçiş ücreti kayıkçıların ücretinden düşük olduğu için kayıkçıların işi bozulmuş. On gün sonra köprüyü yakmışlar !                                 
                                                                                          

7- 1872'de Mahmudiye'nin yerine yenisi yapıldı.
*8- 1877'de İngilizler Karaköy-Eminönü arasına yeni bir köprü yaptırdılar.Üzerinden tramvay geçen bu köprü 237.000 liraya maloldu.
     1912'de yerine yeni bir köprü yapıldı. Galata Köprüsü emekli olunca Unkapanı-Azapkapı arasında hizmet verdi. 1936'da bir fırtınada parçalandı. Yerine bu kez Atatürk Köprüsü yapıldı.
*10- 1912-1992 arası hizmet veren dubalı Galata Köprüsü gizemli bir yangınla kullanılamaz hale geldi.  Kalıntısı uzun süre Unkapanı'nda durdu. Sonra Balat-Hasköy arasına yerleştirildi. Şimdi iki ucu birbirine hasret olsa da halen varlığını sürdürüyor.
*11- Beşinci Galata Köprüsü yani 1994'ten beri kullandığımız bir baskül köprü. Ortasındaki 80 metrelik kısım açılabiliyor(muş). Ben hiç görmedim.Pek sevimli değil ama öyle bir yerde ki ve o kadar çok insan içinde ki İstanbul'un önemli bir motifi. Birgün üzerinden yürüyerek geçelim Fu.

!FU- Yararlandığım Türkiye İş Bankası Yayınları'nın "Bak Bir Varmış Bir Yokmuş İmparatorluk'tan Cumhuriyet'e İstanbul-National Geographic Fotoğraflarıyla" kitabı aynı adlı sergi için basıldı. Darphane-i Amire'deki sergiyi gezmiş ve mest olmuştum. NG dergisi 1800'lerin sonlarından beri yayınlanan İstanbul'la ilgili fotoğraf ve yazıları biraraya getirmiş. O fotoğrafları görmeni isterdim.
     Sana eski köprünün görüntüsünü Edmondo de Amicis canlandırsın. "Köprüde durunca bir saat içinde bütün İstanbul'un geçit yaptığı görülür... Rum, Türk, Ermeni kalabalığının içinde 'Destur! Savulun! ' diye bağıran koca bir haremağası... Yaya bir Müslüman, peçeli esire, kırmızı bereli ve uzun saç örgülü Rum, siyah faldettasını başına geçirmiş bir Maltalı, eski Yahuda kıyafetinde bir Yahudi, alacalı bulacalı bir Kahire şalına sarınmış zenci, hayalet gibi baştan aşağı kapkara giyinmiş Trabzonlu Ermeni... Bizans papazlarının libaslarına benzeyen elbiseleri ile Suriyeliler, etrafı kürklü külahlarıyla Bulgarlar, parlak meşin kasketli Gürcüler..."
    Eski İstanbul'un Galata Köprüsü fotoğraflarına bak lütfen...